Spis treści
Świątynie w Abu Simbel stanowią jeden z najwspanialszych zabytków starożytnego Egiptu. Ten monumentalny kompleks świątynny zbudowany za panowania Ramzesa II zachwyca do dziś swoim majestatem. Odkryj z nami niezwykłe sekrety Abu Simbel i dowiedz się, dlaczego to miejsce od wieków inspiruje podróżników!
Historia powstania świątyń w Abu Simbel
Kompleks dwóch świątyń w Abu Simbel został wzniesiony za panowania faraona Ramzesa II, około XIII wieku p.n.e. Budowle te miały manifestować potęgę faraona przed przybyszami z Nubii oraz służyć celom religijnym. Wielka Świątynia została poświęcona bogom słońca Amonowi-Re i Re-Horachte oraz bogu Ptahowi, natomiast Mała Świątynia dedykowana była bogini Hathor i żonie faraona, Nefertari.
Fasadę Wielkiej Świątyni zdobią cztery kolosalne, ponad dwudziestometrowe posągi siedzącego Ramzesa II, które majestatycznie wpatrują się w horyzont. U ich stóp umieszczono mniejsze rzeźby przedstawiające członków rodziny królewskiej – jego żonę Nefertari, matkę Tuję oraz królewskie potomstwo.
Monumentalna architektura świątyń w Abu Simbel

Kompleks świątynny Abu Simbel powstawał przez około 30 lat, co jest okresem dłuższym niż budowa Wielkiej Piramidy. Wykuty w piaskowcowej skale na głębokość 60 metrów, zachwyca precyzyjnie zaplanowanym układem pomieszczeń, które stopniowo zmniejszają się w miarę zbliżania do sanktuarium.
Imponująca sala hypostylowa o długości 18 metrów i szerokości 16,7 metra jest podtrzymywana przez osiem potężnych posągów Ramzesa II w postaci boga Ozyrysa. Na ścianach świątyni znajdują się kunsztowne płaskorzeźby upamiętniające militarne triumfy faraona, ze szczególnym uwzględnieniem bitwy pod Kadesz, która była punktem zwrotnym w relacjach z imperium Hetytów.
Abu Simbel Egipt – znaczenie symboliczne i religijne kompleksu
Świątynia została poświęcona nie tylko samemu Ramzesowi II, ale również bogom Amonowi, Re-Horachte i Ptahowi. Najbardziej fascynującym aspektem tej budowli jest precyzyjnie zaplanowany fenomen astronomiczny – dwa razy w roku, 22 lutego i 22 października, pierwsze promienie wschodzącego słońca przenikają przez 56-metrową głębię świątyni, aby na 20 minut rozświetlić posągi trzech bogów. Jedynie wizerunek Ptaha, boga ciemności, pozostaje niezmiennie pogrążony w mroku, co doskonale odzwierciedla jego naturę.
To niezwykłe zjawisko, nazywane „cudem słońca”, nie było dziełem przypadku. Starożytni architekci celowo zaprojektowali świątynię tak, by to mistyczne przedstawienie podkreślało boski status faraona i jego szczególną więź z bogami. Monumentalny kompleks usytuowany strategicznie na południowych rubieżach państwa pełnił również rolę polityczną – jego imponująca architektura i kolosalne posągi Ramzesa II stanowiły wyraźną manifestację potęgi egipskiego imperium wobec sąsiadującej Nubii.
Historia odkrycia i przeniesienia świątyń Abu Simbel

Przez wieki majestatyczne świątynie Ramzesa II spoczywały ukryte pod złotymi piaskami pustyni, aż do przypadkowego odkrycia w 1813 roku. To właśnie wtedy szwajcarski podróżnik Johann Ludwig Burckhardt dostrzegł wystającą z wydm głowę jednego z kolosalnych posągów oraz diademy dwóch pozostałych. Dopiero w 1817 roku włoski odkrywca Giovanni Battista Belzoni podjął się trudnego zadania odkopania monumentalnego kompleksu.
To spektakularne odkrycie zapoczątkowało nowy rozdział w historii egiptologii, przyciągając uwagę naukowców z całej Europy. Szczególną rolę w badaniach nad Abu Simbel odegrał polski archeolog, profesor Kazimierz Michałowski, który w latach 60. XX wieku stanął na czele międzynarodowej komisji ekspertów ratującej świątynie przed zalaniem wodami Jeziora Nasera. Jego wkład w zachowanie tego bezcennego zabytku starożytnej kultury jest nieoceniony.
Abu Simbel ciekawostki
W latach 60. XX wieku świątynie w Abu Simbel zostały przeniesione na sztuczne wzgórza ze względu na budowę Wielkiej Tamy Asuańskiej i powstanie Jeziora Nasera. Operacja ta była jednym z największych przedsięwzięć inżynieryjnych XX wieku i wymagała międzynarodowej współpracy pod patronatem UNESCO.
Świątynie zostały pocięte na bloki ważące kilkadziesiąt ton każdy i przeniesione na wyższy teren oddalony o około 200 metrów od pierwotnej lokalizacji. Dzięki temu udało się ocalić te unikalne zabytki przed zalaniem wodami jeziora.
Trzęsienia ziemi
Świątynie w Abu Simbel przetrwały wiele wyzwań, w tym trzęsienia ziemi, które uszkodziły niektóre elementy kompleksu. Najbardziej znanym przypadkiem jest zniszczenie górnej części jednego z monumentalnych posągów Ramzesa II podczas trzęsienia w 27 roku p.n.e. Pomimo tych zniszczeń budowle wykute w skale okazały się niezwykle odporne na wstrząsy sejsmiczne.
Współczesne badania i rekonstrukcje takie jak te przeprowadzone podczas przeniesienia świątyń w latach 60. XX wieku, zapewniły dodatkową ochronę przed potencjalnymi uszkodzeniami. Obecnie struktura świątyń została zabezpieczona tak, że może wytrzymać trzęsienia ziemi o sile nawet do 10 stopni w skali Richtera.
Mała Świątynia Nefertari
Mała Świątynia w Abu Simbel została poświęcona bogini Hathor oraz żonie Ramzesa II, Nefertari. Jest to niezwykłe miejsce, ponieważ po raz pierwszy w historii Egiptu królowa została przedstawiona na równi z faraonem – jej posągi mają tę samą wysokość co posągi Ramzesa.
Wnętrze Małej Świątyni zdobią malowidła i reliefy ukazujące życie codzienne oraz rytuały religijne związane z kultem Hathor. Bogini ta była uważana za opiekunkę miłości i muzyki, co znajduje odzwierciedlenie w dekoracjach ścian. Świątynia ta jest świadectwem wielkiej miłości faraona do swojej małżonki oraz jej wysokiej pozycji w hierarchii państwowej.
Znaczenie archeologiczne kompleksu

Dziś świątynie w Abu Simbel są jednym z najważniejszych zabytków Egiptu i zostały wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Przyciągają tysiące turystów rocznie, którzy chcą zobaczyć monumentalne posągi Ramzesa II oraz unikalne zdobienia wnętrz.
Kompleks ten jest nie tylko świadectwem potęgi starożytnego Egiptu, ale także przykładem współczesnych osiągnięć inżynieryjnych związanych z jego przeniesieniem. Dzięki temu dziedzictwo kulturowe Abu Simbel pozostaje żywe dla przyszłych pokoleń.
Artystyczne dziedzictwo Abu Simbel
Wnętrza świątyń zdobią niezwykłe płaskorzeźby ukazujące sceny z życia Ramzesa II, w tym słynną bitwę pod Kadesz. Dekoracje ścienne przedstawiają również sceny składania ofiar bogom oraz wizerunki członków rodziny królewskiej. Każdy element dekoracji został starannie zaplanowany i wykonany, demonstrując najwyższy poziom rzemiosła artystycznego starożytnego Egiptu.
Czy świątynie Abu Simbel można zwiedzać?
Tak, świątynie Abu Simbel można zwiedzać. Kompleks obejmujący Wielką Świątynię Ramzesa II oraz Małą Świątynię Nefertari jest dostępny dla turystów przez cały rok. Najlepszym czasem na zwiedzanie jest wczesny poranek lub późne popołudnie, aby uniknąć tłumów i upałów.
Zwiedzanie Abu Simbel pozwala podziwiać monumentalne wizerunki Ramzesa II, posąg bogini Hathor oraz bogate zdobienia wnętrz świątyń, w tym płaskorzeźby przedstawiające sceny z życia faraona. Dodatkową atrakcją są pokazy światła i dźwięku organizowane wieczorami, które przybliżają historię tego miejsca w spektakularny sposób. Do Abu Simbel można dotrzeć z Asuanu, który znajduje się około 300 km od kompleksu. Najpopularniejsze opcje transportu to rejs po Nilu, wynajęcie samochodu lub lot samolotem na pobliskie lotnisko.