
Malta
Malta to niezwykle urokliwe państwo, które dzięki wyjątkowemu klimatowi śródziemnomorskiemu i fascynującej historii przyciąga turystów z całego świata. Połączenie kameralnego, śródziemnomorskiego charakteru z nowoczesną infrastrukturą turystyczną sprawia, że Malta jest idealną destynacją zarówno dla miłośników historii i kultury, jak i dla osób poszukujących relaksu na słonecznych plażach.
Malta - informacje praktyczne
Malta jest członkiem Unii Europejskiej – do wjazdu wystarczy dowód osobisty lub paszport, a wiza nie jest wymagana dla obywateli UE przy pobytach do 90 dni. Na miejscu obowiązuje euro, a komunikację znacznie ułatwia fakt, że obok maltańskiego, językiem urzędowym jest również angielski.
Zwiedzanie Malty to czysta przyjemność – wyspa jest niewielka, a większość najważniejszych atrakcji znajduje się relatywnie blisko siebie. Do wielu z nich można dotrzeć pieszo lub z pomocą dobrze rozwiniętej komunikacji publicznej. Warto jednak rozważyć wynajem samochodu, który daje pełną swobodę podróżowania i pozwala odkryć mniej znane zakątki Malty. Samochód umożliwia dotarcie do urokliwych, ukrytych plaż, malowniczych wiosek czy punktów widokowych, do których trudno dostać się komunikacją miejską. Na Malcie obowiązuje ruch lewostronny, co dla niektórych może być dodatkową atrakcją i ciekawym doświadczeniem.
Historia Malty
Malta może poszczycić się niezwykle bogatą historią, a jej początki sięgają czasów prehistorycznych. W południowej części głównej wyspy znajdują się słynne megalityczne świątynie – najstarsze wolnostojące budowle na świecie, starsze nawet od egipskich piramid czy Stonehenge. Przez tysiąclecia Malta była miejscem przenikania się różnych cywilizacji – Fenicjan i Kartagińczyków, Rzymian, Bizantyjczyków, Arabów oraz Normanów i Aragończyków. Każda z tych kultur pozostawiła trwały ślad w architekturze, języku i tradycjach wyspy. Przełomowym momentem w dziejach Malty był przyjazd Zakonu Kawalerów Maltańskich w XVI wieku. To właśnie oni przekształcili wyspę w jeden z najlepiej ufortyfikowanych obszarów Europy.
Ich dziedzictwo można podziwiać zwłaszcza w Valletcie – mieście założonym po wielkim zwycięstwie nad Turkami osmańskimi podczas słynnego oblężenia w 1565 roku. Rycerze dbali o bezpieczeństwo i inwestowali w rozwój kultury, sztuki i infrastruktury, czyniąc z Malty ważny ośrodek na mapie ówczesnej Europy. W kolejnych stuleciach wyspa przechodziła pod panowanie Francuzów, a następnie Brytyjczyków. W XX wieku uzyskała niepodległość i rozpoczęła nowy rozdział swojej historii. Dziś wyspa urzeka niezwykłym bogactwem zabytków i niepowtarzalną atmosferą, a ślady jej burzliwych dziejów są widoczne niemal na każdym kroku.
Gdzie leży Malta?
Malta to niewielki kraj wyspiarski położony w środkowej części Morza Śródziemnego, który uznaje się za najdalej na południe wysuniętym państwem Europy. Znajduje się około 90 kilometrów na południe od Sycylii i niespełna 300 kilometrów na północ od wybrzeży Afryki. Archipelag tworzą trzy główne wyspy: tętniąca życiem Malta, bardziej kameralne Gozo oraz maleńkie Comino, którego wizytówką jest zachwycająca Błękitna Laguna o turkusowych wodach.
Ile trwa lot na Maltę?
Bezpośredni lot z Polski na Maltę trwa około 3 godzin. Z TUI dostępne są loty z kilku miast Polski – Poznania, Katowic, Warszawy, Wrocławia, Gdańska i Krakowa. Wszystkie samoloty lądują na międzynarodowym lotnisku Malta (MLA) w miejscowości Luqa, skąd łatwo można dostać się do najpopularniejszych kurortów na wyspie.
Pogoda na Malcie
Wyspa Malta charakteryzuje się ciepłym klimatem śródziemnomorskim. Lata są tu długie, gorące i niemal bezdeszczowe – od czerwca do września temperatury często przekraczają 30°C, a niebo przez większość dni pozostaje bezchmurne. Zimy natomiast są krótkie, łagodne i deszczowe, choć nawet w najchłodniejszych miesiącach słupek rtęci rzadko spada poniżej 13–15°C. Opady pojawiają się głównie od listopada do lutego i zwykle mają charakter intensywnych, krótkotrwałych ulew.
Wyspa może poszczycić się imponującą liczbą słonecznych dni – słońce świeci tu przez ponad 300 dni w roku, a roczna suma godzin słonecznych przekracza 3000, co sprawia, że Malta jest jedną z najbardziej nasłonecznionych destynacji w Europie. Takie warunki sprzyjają wypoczynkowi na świeżym powietrzu praktycznie przez cały rok, a sezon kąpielowy trwa od maja do października, kiedy temperatura wody sięga nawet 27°C. Dzięki łagodnemu klimatowi i niewielkiej ilości opadów Malta zachęca do podróży zarówno w szczycie sezonu letniego, jak i poza nim – wiosną i jesienią, gdy temperatury są przyjemne, a wyspa mniej zatłoczona.
Co zjeść na Malcie? Czym charakteryzuje się maltańska kuchnia?
Kuchnia maltańska opiera się na świeżych składnikach takich jak ryby, owoce morza, oliwa z oliwek, aromatyczne zioła, warzywa i lokalne sery. Maltańczycy z dumą kultywują rodzinne receptury przekazywane z pokolenia na pokolenie, dzięki czemu każde danie zachwyca autentycznością i niepowtarzalnym charakterem.
Tradycyjne dania maltańskie
Na szczególną uwagę zasługuje stuffat tal-fenek, czyli narodowy gulasz z królika, który jest prawdziwą wizytówką wyspy. Mięso królika marynuje się w czerwonym winie, a następnie dusi, aż nabierze głębokiego, wyrazistego smaku. To danie, które najlepiej oddaje ducha maltańskiej kuchni – prostotę, autentyczność i szacunek do lokalnych produktów. Równie dużą popularnością cieszą się potrawy z ryb i owoców morza. Aljotta to lekka, esencjonalna zupa rybna z pomidorami, cebulą i dużą ilością świeżych ziół. Równie popularna jest lampuki pie – zapiekanka z białej ryby lampuki, warzyw i kruchego ciasta.
Maltańczycy słyną także z sycących, domowych wypieków. Daniem, które nieodłącznie towarzyszy rodzinnym spotkaniom i świętom, jest timpana. To makaron zapiekany z sosem pomidorowym, mięsem, jajkami i serem, otulony chrupiącą warstwą ciasta. Często serwuje się też hobz biz-zejt, czyli wiejski chleb skropiony oliwą, podawany z pomidorami, kaparami, tuńczykiem lub oliwkami. Nie można zapomnieć o bigilli – kremowej paście z bobu, czosnku i ziół, serwowanej z pieczywem i oliwą. To przykład, jak z kilku prostych składników można stworzyć przekąskę o niebanalnym smaku i aromacie.
Najpopularniejsze desery i przekąski na Malcie
Jednym z najbardziej charakterystycznych maltańskich przysmaków są pastizzi – niewielkie, chrupiące ciasteczka z delikatnego ciasta, wypełnione kremowym nadzieniem z ricotty lub aksamitnym purée z groszku. Choć pastizzi to typowa słona przekąska, często pojawia się w towarzystwie filiżanki kawy w lokalnych kawiarenkach. Z kolei imqaret to prawdziwa gratka dla miłośników słodkości – smażone kieszonki z ciasta, wypełnione aromatyczną masą daktylową, doprawioną cynamonem i anyżem. Ten tradycyjny deser uchodzi na wyspie za wyjątkowy rarytas, szczególnie chętnie serwowany podczas świąt i festynów.
Wśród typowych maltańskich łakoci warto wymienić również qaghaq tal-ghasel, czyli miodowe pierścienie. To ciasto wypełnione słodkim nadzieniem na bazie miodu, cukru, goździków i skórki pomarańczowej. Warto skosztować także helwa tat-tork, czyli słodkiej masy sezamowej z migdałami, przypominającej w smaku i konsystencji chałwę. Na maltańskich stołach często pojawiają się również lokalne wersje włoskich cannoli – chrupiących rurek z kremowym nadzieniem, które zdobyły serca mieszkańców wyspy i turystów, zwłaszcza podczas licznych festynów i rodzinnych uroczystości.
Co warto zobaczyć na Malcie?
Dzięki burzliwej historii i licznym wpływom różnych cywilizacji Malta może poszczycić się jednym z najbardziej zagęszczonych obszarów zabytkowych na świecie. Wyspa oferuje także wiele atrakcji dla osób spragnionych kontaktu z naturą, pięknych widoków i wyjątkowych doświadczeń kulinarnych.
Zabytki i muzea
Pobyt na wyspie warto rozpocząć od zwiedzania Valletty, która w całości została wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Stare miasto stolicy Malty zachwyca ilością zabytków – na niewielkiej powierzchni znajduje się tu aż 320 historycznych obiektów. Wśród nich wyróżnia się okazały Pałac Wielkiego Mistrza oraz reprezentacyjna katedra św. Jana, która słynie z przepięknych wnętrz i bezcennych dzieł sztuki, w tym arcydzieł Caravaggia. Warto również poświęcić czas na spacer po wąskich uliczkach Valletty, gdzie niemal każdy zaułek kryje ślady bogatej przeszłości wyspy. Na uwagę zasługują także liczne muzea, w tym Narodowe Muzeum Archeologiczne, w którym zgromadzono unikatowe eksponaty z czasów prehistorycznych, i Muzeum Sztuk Pięknych prezentujące dzieła wybitnych artystów maltańskich i zagranicznych.
Jednak największe atrakcje turystyczne Malty nie znajdują się wyłącznie w stolicy. W innych zakątkach wyspy można znaleźć tajemnicze megalityczne świątynie, które fascynują naukowców i podróżników z całego świata. Kompleksy takie jak Hagar Qim Mnajdra czy monumentalna Ġgantija na wyspie Gozo należą do najstarszych wolnostojących budowli kamiennych na świecie. Ich przeznaczenie do dziś pozostaje zagadką, a precyzja wykonania i ogromne rozmiary kamiennych bloków budzą podziw dla umiejętności dawnych mieszkańców wyspy.
Przyroda i krajobrazy
Na Malcie nie brakuje miejsc, które zachwycają naturalnym pięknem i różnorodnością krajobrazów. Jednym z najbardziej spektakularnych jest Błękitna Grota (Blue Grotto) na południowo-zachodnim wybrzeżu wyspy. To jaskinia wyrzeźbiona przez morskie fale, do której można dotrzeć wyłącznie od strony wody. W słoneczne dni krystalicznie czysta woda mieni się tu wszystkimi odcieniami błękitu i turkusu, dzięki czemu przyciąga zarówno miłośników fotografii, jak i amatorów nurkowania , oraz rejsów łodzią.
Równie imponujące są maltańskie klify Dingli, które wznoszą się na wysokość 253 metrów nad poziomem morza. To najwyższy punkt Malty, z którego rozpościerają się zapierające dech w piersiach widoki na otwarte morze i wysepkę Filfla. Spacer wzdłuż klifów pozwala w pełni docenić surowe piękno maltańskiego wybrzeża i zrelaksować się z dala od zgiełku miast. Miłośnicy plażowania i morskich kąpieli z pewnością docenią szerokie, piaszczyste plaże, takie jak Golden Bay czy Mellieħa Bay. Warto również wybrać się na Gozo – drugą co do wielkości wyspę archipelagu, która słynie z sielankowych krajobrazów, urokliwych miasteczek i doskonałych miejsc do nurkowania. Nie można zapomnieć o urokliwej wysepce Comino, gdzie znajduje się słynna Błękitna Laguna - prawdziwy raj dla wielbicieli lazurowej wody, snorkelingu i niezapomnianych widoków.
Inne atrakcje
Marsaxlokk to rybacka wioska z kolorowymi łodziami luzzu, gdzie w każdą niedzielę w miejscowości znajduje się słynny targ rybny. To właśnie wtedy można obserwować, jak rybacy wyładowują świeże połowy prosto z Morza Śródziemnego, a stragany uginają się od bogactwa lokalnych przysmaków i owoców morza. Wizyta na tym targu to doskonała okazja, by poczuć autentyczną atmosferę wyspy, poznać codzienne życie mieszkańców i spróbować tradycyjnych dań kuchni maltańskiej w jednej z licznych restauracji przy promenadzie.
Warto również wybrać się do Popeye Village, czyli urokliwej wioski filmowej położonej w Anchor Bay na północnym zachodzie Malty. To miejsce powstało jako scenografia do musicalu „Popeye”, a obecnie działa jako park rozrywki i muzeum. Oferuje liczne atrakcje zarówno dla dzieci, jak i dorosłych: pokazy, warsztaty, spotkania z postaciami z kreskówek, a także możliwość kąpieli i relaksu nad zatoką.
. Zupełnie inny klimat panuje w dzielnicy Paceville w St. Julian’s – to prawdziwe serce maltańskiego życia nocnego i najbardziej rozrywkowa część wyspy. To miejsce, gdzie mieszkańcy i turyści spotykają się, aby po dniu pełnym zwiedzania odpocząć przy lokalnych trunkach, spróbować autorskich koktajli i dać się porwać atmosferze niekończącej się zabawy.
Gdzie najlepiej jechać na Maltę?
Dla wielu podróżnych planujących urlop na Malcie naturalnym wyborem jest główna wyspa archipelagu – tętniąca życiem i najbardziej zróżnicowana pod względem atrakcji. Osoby, które lubią aktywny wypoczynek i chcą mieć na wyciągnięcie ręki bogatą ofertę restauracji, kawiarni oraz rozrywek, docenią rejon Sliema–St. Julian’s. Sliema zachwyca nadmorską promenadą, eleganckimi butikami i klimatycznymi kawiarniami, natomiast St. Julian’s słynie z tętniącego życiem nocnego centrum. To miejsce idealne zarówno dla miłośników miejskiego gwaru, jak i tych, którzy chcą połączyć relaks z intensywnym zwiedzaniem.
Jeśli marzysz o spokojniejszym wypoczynku w otoczeniu natury, wybierz północ wyspy – Mellieħa. To właśnie tu znajduje się największa i najpiękniejsza piaszczysta plaża Malty. Dla tych, którzy szukają autentyczności i kameralnych krajobrazów, wyspa Gozo będzie strzałem w dziesiątkę. Ten sielski zakątek archipelagu przyciąga spokojem, malowniczymi wioskami i spektakularnymi formacjami skalnymi. Gozo to także raj dla nurków – południowe wybrzeże słynie z podwodnych jaskiń i krystalicznie czystych lagun, które zachwycają zarówno początkujących, jak i zaawansowanych miłośników podwodnych przygód.
Oferty All Inclusive na Maltę
Oferty All Inclusive na Maltę są doskonałą opcją dla osób, które cenią sobie maksymalny komfort i beztroski wypoczynek. W ramach pakietu goście mają zapewnione zakwaterowanie w komfortowych hotelach, całodzienne wyżywienie oraz dostęp do licznych atrakcji i udogodnień. Wiele hoteli oferuje dostęp do basenów, nowoczesnych stref SPA, siłowni, a także bogaty program animacji i rozrywek zarówno dla dzieci, jak i dorosłych. Taka formuła pozwala w pełni skupić się na wypoczynku, zwiedzaniu wyspy oraz korzystaniu z uroków plaż i lokalnych atrakcji. Szeroka oferta hoteli sprawia, że każdy znajdzie propozycję dopasowaną do własnych oczekiwań i budżetu.