
Formentera
Małe jest piękne. Takim krótkim zdaniem można opisać jedną z wysp Balearów. Formentera to natura i spokój w jednym.
Ta malutka, malownicza wysepka ma zaledwie 19 kilometrów długości. Leży niecałe 6 kilometrów od Ibizy. I to głównie tam przebywają tłumnie turyści. Na Formenterze jest o wiele spokojniej. Hotele są bowiem w stanie pomieścić zaledwie 10 tysięcy gości. Dlatego miłośnicy pięknych plaż i rzadko spotykanego na Balearach spokoju powinni rezerwować wakacje z dużym wyprzedzeniem. To ulubiona wyspa miłośników nurkowania, wędkowania i dzikiej natury. Miasta na wyspie zostały założone przez Rzymian wiele wieków przed naszą erą. Nazwa wyspy pochodzi z łacińskiego słowa frumentarium oznaczającego spichlerz, miejsce do przechowywania ziarna. Wyspa bowiem była znana z niezwykle żyznych ziem. Plaże Formentery uznawane są na jedne z najpiękniejszych na świecie. Wszystkie są przyjazne naturystom i mają oznaczenia C.O, czyli clothing optional (ubrania nieobowiązkowe). Ulubionym miejscem miłośników opalania się bez kostiumów jest położona obok Formentery, malutka bezludna wysepka – S’Espalmador. Podczas dużych odpływów można tam dostać się pieszo. Na wysepce można zażywać też błotnych kąpieli. Jest to również najpopularniejsze na Morzu Śródziemnym kotwicowisko dla jachtów. Wysepka chroniona jest przed wiatrami i dlatego też tam cumują na zimę prywatne statki i łodzie. Symbolem Formentery jest jaszczurka sargantana, czyli murówka Lilforda. Dziś występuje tylko na Balearach, ale każda z wysp ma swoją jedyną w swoim rodzaju endemiczną odmianę. Władze wyspy chcą z Formentery stworzyć ekologiczny raj. Planowane jest wprowadzenie zakazu używania innych pojazdów zmechanizowanych niż samochody elektryczne, zarówno w wypożyczalniach dla turystów, jak i dla mieszkańców Formentery. Wszystkie plaże na wyspie są niezwykle czyste i doskonale utrzymane. Na plaży w Es Pujols życia nie zamiera nawet późną nocą. Niedaleko mieszczą się plaże najważniejszego miasta wyspy, czyli La Saviny, do którego przybijają promy z Ibizy. Platja de Migjorn ciągnie się kilometrami i każdego dnia można odkrywać jej niezliczone, malownicze zakątki. Na wschodnim krańcu wyspy rozciąga się wapienny płaskowyż La Mola. Jest to słynny punkt widokowy z zabytkową latarnią morską oraz pomnikiem francuskiego pisarza Juliusza Verne’a, który przedstawił piękno tego miejsca w jednej ze swoich powieści. Z La Moli roztaczają się niesamowite widoki na całą wyspę.
Zwiedzanie
San Francesco de Javier
San Francesco de Javier to stolica wyspy. Warto tam zwiedzić wybudowany w 1729 roku kościół pod wezwaniem św. Franciszka i pospacerować po uliczkach z pięknymi domkami bielonymi wapnem czy odwiedzić Muzeum Etnograficzne. Zebrano w nim liczne narzędzia i przedmioty codziennego użytku używane w XIX i na początku XX wieku.
Megalityczne grobowce
Megalityczny grób Ca Na Costa znajduje się w zachodniej części wyspy Formentera, pomiędzy miastami La Savina i Es Pujols, w pobliżu wschodniego wybrzeża jeziora Pudent. Pochodzi z początku epoki brązu i jest datowany na ok. 2000 lat p.n.e. W grobach znaleziono dużo przedmiotów ceramicznych i ozdób.
Rzymska forteca
Roman Castullm Can Pins, znany również jako Castellum Can Blai, jest najważniejszym świadectwem obecności Rzymian na Formenterze w III wieku naszej ery. Zamek w kształcie kwadratu ma 5 wież obronnych i obserwacyjnych. Budowla nie została dokończona, stąd też i dyskusje historyków na temat przeznaczenia budowli. Nie wiadomo, czy miał być to przede wszystkim budynek mieszkalny czy też warowna forteca.
Wiatraki na Balearach
Wielkie i jednocześnie eleganckie wiatraki, z szerokimi drewnianymi ramionami, wznoszą się w wielu miejscowościach Formentery. Te w La Mola, Sant Ferrán i Sant Francesc wzniesiono w XVII i XVIII wieku.
Atrakcje
Park solny Ses Salines
Ses Salines to park solny wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Ten wyjątkowy rezerwat przyrody znajduje się na północy wyspy i obejmuje swoim terenem słone równiny oraz jeziora Estany Pudent i Estany des Prox. Te dwa akweny mają liczne ujścia do okolicznych stawów. Woda w nich po odparowaniu zamienia się w pola soli. W rezerwacie występują rzadkie rośliny mogące czerpać słoną wodę, tzw. halofity. Rośnie tu wyjątkowa trawa – posidonia – która porasta dno morskie i oczyszcza przybrzeżne wody.
Festiwale i fiesty
Na Formenterze ludzie lubią się bawić. W czerwcu odbywa się tu festiwal jazzowy Formentera Jazz Festival. Ale rokrocznie odbywają się tu w różnych miastach lokalne, tradycyjne fiesty. I tak w maju warto wybrać się na Fiestę Patronal de San Ferran de Ses Roques. W czerwcu turyści bawią się podczas Fiesty de San Joan. W lipcu w czasie Fiesty de La Virgen del Carmen i Fiesty de Sant Jaume. W sierpniu podczas Fiesty di Es Caló de Sant Agustí, a w październiku Fiesty de Pilar de la Mola.
Kuchnia
Zupa z langusty
Zupa z langusty, czyli caldereta de llagosta, to duma kuchni archipelagu Balearów. Droga, ale w smaku niezastąpiona. Ten niezwykle aromatyczny bulion rybny, podawany z ugotowaną langustą, doprawiany jest lokalną brandy i pastą zrobioną z migdałów i wątroby żabnicy. Do zrobienia pasty użyć można głów langusty. Wszystko oczywiście ma mocno szafranowy smak. Bullit de ratjada to tańsza i pochodząca rdzennie z Formentery wersja tej zupy. Przyrządza się ją z płaszczki i migdałów.
Salsa migdałowa
Migdały rosną na Balearach wszędzie. Salsa Mosson to tradycyjny sos z Formentery przygotowywany na Boże Narodzenie. Podawany jest do ryb lub mięsa. To mieszanka posiekanych migdałów, orzechów laskowych i wątróbki gotowanych w bulionie przyprawionym cynamonem.
Ryż z grzybami
Arròs brut oznacza po katalońsku „brudny ryż”. To niezwykłe danie ma wyjątkowy aromat szafranu, cynamonu i papryki. Ryż gotowany jest w mięsnym bulionie z dodatkiem warzyw i korzennych przypraw. Podaje się go w zależności od sezonu z różnymi dodatkami. Doskonale do niego pasuje grzyb z rodziny gołąbków, czyli mleczaj czerwieniejący, w smaku podobny do rydza. Ale arròs brut często też jest jadany z króliczą wątróbką.
Rosół z figami
Oliaigua amb figues to rodzaj zupy jedzonej z figami. Kiedyś była to poranna potrawka miejscowych chłopów, dziś wielki przysmak. Do bulionu ugotowanego z warzyw i pomidorów wrzuca się kromki chleba. Do tak podanej zupy dodaje się na oddzielnym talerzyku figi. Każdą łyżkę płynu przegryza się owocem.
Ciekawostki
Spokojna plaża
Ses Illetes na Formenterze została uznana przez użytkowników TripAdvisora w 2016 roku za najpiękniejszą plażę Europy. Położna na mierzei wbija się jasnym piaskiem w morze i sięga prawie wyspy S’Empalmador. Plaża nie jest zatłoczona, gdyż na Formenterze jest o wiele mniej hoteli niż na innych wyspach Balearów. Dlatego wyspa ta jest polecana turystom lubiącym spokój. Plaża została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Balearski sound
Od 1988 roku istnieje na Formenterze szkoła wyrabiania gitar. Kiedyś wyspa była wielką osadą hipisów. Przyjeżdżali tu m.in. Bob Dylan czy Chris Rea. Tradycje muzyczne kultywuje szkoła Formentera Guitars w Sant Ferran de Ses Roques. Prowadzone są kursy zarówno gry na gitarze elektrycznej, jak również basowej. Lecz prawdziwą atrakcją jest tworzenie własnej gitary. Wszystkie jej części są wyrabiane ręcznie z najlepszych gatunków drzew. Warsztaty trwają trzy tygodnie. Gitary pochodzące z Formentery mają charakterystyczny, „balearski dźwięk”.
Waluta
euro (EUR)Długość lotu
4,5 godz.Strefa czasowa
czas polskiPodatek turystyczny
Od dnia 01.07.2016 zgodnie z decyzją Rządu Balearów będzie pobierany podatek na rzecz turystyki zrównoważonej. Zapłata podatku odbywa się podczas zakwaterowanie bezpośrednio w hotelu. Szczegółowe informacje oraz wykaz hoteli wraz z wysokością podatku są dostępne – tutaj.Komunikacja
komunikacja miejska 1,5 EURPrzepisy wjazdowe
Język
kastylijski i kataloński